Numune Mal Teslimlerinde Vergilendirme Belge Düzeni ve Muhasebe İşlemleri
Numune Mal Teslimlerinde Vergilendirme Belge Düzeni ve Muhasebe İşlemleri
Numune Mal Teslimlerinde Vergilendirme Belge Düzeni ve Muhasebe İşlemleri
Giriş
Ticari hayatta gelişen rekabet ortamıyla birlikte şirketler müşteri portföylerini geliştirmek için kendi ürünlerinden numune mallar üretip bedelsiz olarak tanıtım amaçlı dağıtmaktadırlar. Yazımızda bu tür tanıtım amaçlı numune teslimlerinde vergilendirme ve belge düzeni konusuna değinip ilgili muhasebe işlemlerine yer vereceğiz.
1.Vergilendirme
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun (KDV) 1/1. Maddesinde; Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu belirtilmiştir.
Konumuz ile ilgili olarak yayımlanan 50 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde; ana malın bütün özelliklerini taşımakla birlikte, satışa konu edilmeyecek bir miktarla sınırlı olan ve üzerinde “numunedir, parayla satılmaz, vb” ibareler taşıyan bu malların, işletmede tüketilmemekle birlikte ayni pazarlama gideri özelliğini taşıdığından, bu malların bedel alınmaksızın tesliminde KDV hesaplanmaması gerektiği açıklanmıştır.
Buna göre; ticari teamüllere uygun miktarda ve ayrıca bir satışa konu olmayacak şekilde verilmesi ve “numunedir, parayla satılmaz, vb” ibareler taşıması şartıyla tanıtım amaçlı yapılan numune teslimleri için KDV hesaplanmayacaktır.
2.Belge Düzeni
213 Sayılı Vergi Usul Kanununun (VUK) 229. Maddesinde faturanın tarifi yapılmış olup fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmıştır.
VUK 230/5. Maddesinde ise; “Satılan malların teslim tarihi ve irsaliye numarası, (Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulması şarttır.) Malın, bir mükellefin birden çok iş yerleri ile şubeleri arasında taşındığı veya satılmak üzere bir komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de, malın gönderen tarafından sevk irsaliyesine bağlanması gereklidir. Bu bentte yazılı irsaliyeler hakkında fiyat ve bedel ile ilgili bilgiler hariç olmak üzere, bu madde hükmü ile 231 inci madde hükmü uygulanır. İrsaliyelerde malın nereye ve kime gönderildiği ayrıca belirtilir.
şu kadar ki nihai tüketicilerin tüketim amacıyla perakende olarak satın aldıkları malları kendilerinin taşıması veya taşıttırması halinde bu mallara ait fatura veya perakende satış fişinin bulunması şartıyla sevk irsaliyesi aranmaz.”Hükümlerine yer verilmiştir.
Bu açıklamalar doğrultusunda numune ürünlerin bedelsiz olarak tanıtım amaçlı teslimi esasen ticari bir mal hareketi olmadığı için stok çıkış işlemleri için fatura düzenlenmesine gerek yoktur. Ancak bu mallar için numune olduğuna dair şerh düşülerek sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerekmektedir.
3.Muhasebe İşlemleri
(X) Ltd.Şti. müşterilerine dağıtmak üzere (Y) Ltd.Şti.’ne numune olarak maliyeti 100TL+KDV’ye kozmetik ürünü yaptırmıştır.
Alış Kaydı
__________________
157.Diğer Stoklar
191.İndirilecek KDV
Müşterilere dağıtımı
__________________
760.Pazarlama Satış Dağıtım Gideri
___________________
Sonuç
Numune mal teslimlerini vergilendirme anlamında KDV Kanunu açısından, belge düzeni anlamına VUK açısından inceledik ve ilgili muhasebe işlemlerine yer verdik. KDV Kanunu açısından numune mal teslimi ticari mahiyette sayılmadığından yazımızda belirttiğimiz kriterler dahilinde bu teslimlerde KDV hesaplanmayacaktır. Ayrıca bu teslimler için fatura düzenlenmesine gerek olmayıp sevk irsaliyesi düzenlenmesi yeterli olacaktır.
